Cięcie drzew owocowych – co warto wiedzieć?
Cięcie drzew owocowych jest kluczowe, żeby uzyskać owoce wysokiej jakości. Dobre praktyki związane z cięciem pomagają utrzymać regularne plonowanie i odpowiedni wzrost drzew w sadach.
W poprzednim artykule pisaliśmy o zimowym cięciu jabłoni. Rozwijając wątek zabiegów pielęgnacyjnych w sadach, przechodzimy do omówienia technik cięcia i sposobów kształtowania koron drzew.
Sposób cięcia musi być dostosowany do wielu czynników, takich jak wiek nasadzeń, typ podkładki czy właściwości poszczególnych odmian. Skracanie pędów młodych drzew opóźnia ich owocowanie, zwłaszcza w sadach prowadzonych na podkładkach silnie rosnących. Najlepsze efekty daje pozostawienie długich pędów, na których powstaną krótkopędy owoconośne. W przypadku starszych drzew cięcie poprawia jakość owoców, zapewnia regularne plonowanie i utrzymanie pożądanej formy korony.
Typy cięcia w sadzie
Cięcie prześwietlające polega na przerzedzaniu korony drzew, aby światło słoneczne docierało do wszystkich pędów. Zabieg ten poprawia jakość owoców. Ważne jest obniżanie wierzchołków zbyt wysokich drzew oraz usuwanie nadmiaru drobnych pędów i przerzedzanie grubych gałęzi. Jednak po silnym cięciu mogą pojawić się tzw. wilki, które trzeba usunąć pod koniec lata. Nie należy skracać pędów rocznych, aby uniknąć nadmiernego zagęszczenia korony.
Cięcie odnawiające polega na wycinaniu gałęzi starszych niż 3-letnie, z pozostawieniem czopów 10-15 cm, z których wyrastają młode pędy. W koronie powinny być utrzymywane pędy roczne, dwuletnie i trzyletnie, co zapewnia lepszy dostęp światła i sprzyja wyrastaniu dorodnych owoców, szczególnie na pędach dwuletnich.
W intensywnych sadach z drzewami na podkładkach karłowych i półkarłowych cięcie odnawiające wpływa na jakość i wysokość plonów. Drzewa można formować w gęstym rozstawie, z pionowym przewodnikiem i młodszymi pędami. Przy odpowiednim rozstawie u podstawy korony mogą pozostać 2-3 wieloletnie gałęzie, stanowiące fundament korony wrzecionowej.
Praktyczne porady
W sadach prowadzonych na podkładkach karłowych i półkarłowych w celu uzyskania jabłek najwyższej jakości owoców drzewa prowadzi się w formie stożka, z najdłuższymi gałęziami u podstawy i krótszymi wyżej. Dolne gałęzie powinny wyrastać co najmniej 70 cm nad ziemią. Natomiast w przypadku starszych Jonagoldów i innych półkarłowatych drzewek można je usuwać do wysokości 120 cm, ponieważ są niewystarczająco nasłonecznione i nieproduktywne. Wtedy wyżej położone gałęzie będą mogły zwieszać się swobodnie.
Jakość owoców można poprawić dzięki formowaniu korony z przewężeniem, czyli tzw. talią w połowie jej wysokości. W dolnej połowie pozostawia się drobne pędy owoconośne, a w górnej usuwa się mocne, długie pędy z poprzedniego roku, pozostawiając głównie dwuletnie i krótsze przyrosty roczne z pąkami kwiatowymi. Ważne jest usuwanie pędów rocznych z pąkami liściowymi, które nadmiernie zacieniają koronę.
Cięcie drzew owocowych – inne przydatne informacje o cięciu
Coraz popularniejsze cięcie mechaniczne zazwyczaj wspomaga prace chociażby przy obniżaniu wysokości drzew i usuwaniu wilków, ale zdaniem ekspertów nie zastępuje całkowicie zabiegu ręcznego, zwłaszcza w starszych sadach, gdzie intensywne cięcie zapobiega drobnieniu owoców.
jeżeli chodzi o cięcie letnie, poprawia ono wybarwienie jabłek, ponieważ owoce zostają wystawione na działanie promieni słonecznych. We wczesnych odmianach należy usuwać wilki w lipcu, a w późniejszych w drugiej połowie sierpnia. Rumieniec na owocach powstanie wówczas w ciągu ok. dwóch tygodni. Ważne jest jednak pozostawienie krótkich pędów w szczytowej części korony, które zapewnią owocowanie w kolejnym sezonie. Trzeba pamiętać, że przy późnym cięciu letnim może dojść do powstania oparzeń słonecznych.
