18 zł za kilogram? Tak, to cena jabłek w Kanadzie

Podczas wizyty w Kanadzie dziennikarze Przeglądu Sadowniczego postanowili przyjrzeć się cenom owoców w handlu detalicznym. Z polskiego punktu widzenia pewne utrudnienie w czasie robienia zakupów stanowi stosowany tam podwójny system miar. Jeszcze większym zaskoczeniem jest fakt, że cena jabłek w przypadku większości odmian wynosi ok. 18 zł za kilogram, choć są też owoce premium po 28 zł za kg. Zapraszamy na reportaż z kanadyjskiego supermarketu.

Dziennikarze Przeglądu Sadowniczego odwiedzili w sierpniu Kanadę. Podczas pobytu przygotowali dla czytelników reportaż dotyczący cen owoców w tamtejszym handlu detalicznym. Co ich zaskoczyło podczas zakupów i na co szczególnie zwrócili uwagę? 

Odwiedzamy kanadyjski supermarket

Pierwsze wrażenie, gdy wchodzi się na dział owocowy w kanadyjskim supermarkecie, to uporządkowanie produktów i bardzo staranna ekspozycja. Osoby przyzwyczajone do kilogramów jako jednostki wagi początkowo mogą być zdezorientowane, ponieważ wagę produktów w tamtejszych sklepach podaje się zazwyczaj w funtach i kilogramach, choć stosowane są też inne jednostki miary – gramy, a nawet pinty. To sprawia, że robienie zakupów wymaga dużego skupienia i przeliczania jednostek, co bywa kłopotliwe i może skończyć się nieprzyjemną niespodzianką na rachunku.

Jeżeli chodzi o jabłka, na których skupiamy się w tym artykule, z odmian popularnych w Polsce można zauważyć tylko Red Delicious oraz sport Gali, pozostałe odmiany sporadycznie spotyka się u nas w sklepach. Warto podkreślić, że w Kanadzie w standardowej ofercie i cenie są także odmiany klubowe. Jabłka sprzedaje się tam luzem lub w opakowaniach. Te na wagę mają dokładny, czytelny opis na etykiecie znajdującej się na półce sklepowej. Dobrze widoczna jest cena za funt i kilogram (jeśli trwa promocja, to podana jest również cena regularna), odmiana i kraj pochodzenia owoców. W sierpniu w sprzedaży były głównie owoce z Kanady oraz ze Stanów Zjednoczonych, zdarzały się też z Nowej Zelandii.

Jabłka prezentują się bardzo dobrze – są dorodne, równego kalibru, mają błyszczącą skórkę, generalnie nie widać na nich obić czy innych śladów uszkodzeń. Dotyczy to także owoców w promocji, które w Polsce często wyglądają jak towar gorszej kategorii, wsypany byle jak do sklepowych pojemników. Jabłka pakowane są przeważnie w foliowych torbach, najczęściej zawierających 3 funty (1,36 kg) owoców. Każda taka torba czy siatka ma podane na etykiecie wszelkie wymagane informacje – analogicznie do owoców sprzedawanych na wagę. 

Inne owoce dostępne o tej porze roku przez kanadyjskie supermarkety to cytrusy (dostępne luzem lub pakowane) oraz owoce miękkie w mniejszych pojemnikach.

Cena jabłek w Kanadzie

Tak schludne otoczenie, sposób ekspozycji i atrakcyjny wygląd owoców zachęcają do zakupów. A jak przedstawia się aspekt finansowy? Dla przyjezdnego z Polski okazuje się on naprawdę zaskakujący, szczególnie w porównaniu do krajowych realiów. Przyjrzyjmy się zatem cenom jabłek. Na potrzeby niniejszego artykułu przyjęliśmy średni kurs NBP dolara kanadyjskiego ($) z 26 sierpnia 2024 roku, wynoszący 2,835 zł.

• Jabłka odmiany Royal Gala, dostępne w ofercie promocyjnej, kosztują 4,39 $ za kilogram (cena regularna 7,69 $). To odpowiednio 12,44 zł i 21,80 zł.
• Najwięcej odmian – takich jak Red Delicious, Ambrosia, Cosmic Crisp, Jazz, Fuji LG – kosztuje 6,59 $ za kilogram. To 18,68 zł.
• Odmiany Granny Smith, Sugarbee czy Honey Crisp kosztują 7,69 $ za kilogram. To 21,80 zł.
• Odmiana premium Rockit kosztuje 8,99 $ za 906 gramów, czyli 9,91 $ za kilogram. To 28,09 zł.

Z polskiej perspektywy takie ceny jabłek są szokująco wysokie.

Ile zapłacimy inne owoce?

Czy również zaskakująco wysokie są ceny innych owoców? Przyjrzyjmy się im.

• Truskawki – 5,99 $ za 1 funt (ok. 0,45 kg). To 16,98 zł.
• Borówki amerykańskie – w promocji 5,50 $ za pintę (miara objętości, wagowo ok. 0,47 kg), regularna cena 6,49 $. To odpowiednio 15,59/18,38 zł.
• Maliny – 3,99 $ za 170 gramów, regularna cena 5,99 $. To odpowiednio 11,31/16,98 zł.
• Banany – 1,74 $ za kg. To 4,93 zł.
• Pomarańcze – 5,49 $ za kg. To 15,56 zł.
• Grejpfruty – 6,61 $ za kg. To 18,73,48 zł.
• Nektarynki – 7,69 $ za kg. To 21,80 zł. 

Ile powinny kosztować jabłka w Polsce?

Ceny owoców w kanadyjskim supermarkecie robią na polskim konsumencie ogromne wrażenie. Mając do dyspozycji kwotę odpowiadającą krajowym zarobkom, można pozwolić sobie właściwie tylko na banany…

Żeby obraz był pełniejszy, warto w ramach eksperymentu porównać średnie zarobki w Kanadzie i w Polsce – i dopiero do nich odnieść powyższe ceny owoców. Średnie wynagrodzenie w Kanadzie wynosiło w maju 2024 roku ok. 5 630 $ brutto miesięcznie (czyli ok. 5 400 $ netto, dokładna wysokość podatku zależy od prowincji). To ok. 15 900 zł brutto (15 280 zł netto). W Polsce przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w pierwszym kwartale 2024 roku wynosiło wg GUS 8 147,38 zł brutto (5 883,65 zł netto). 

Wzięliśmy zatem pod uwagę kwoty netto i stosunek kanadyjskich zarobków do tamtejszych cen jabłek. Następnie obliczyliśmy, jaka powinna być cena detaliczna jabłek w Polsce, gdyby zachowane były proporcje dochodów i cen z Kanady. 

• Jabłka w promocji – 4,78 zł/kg.
• Większość powszechnie dostępnych odmian jabłek – 7,19 zł/kg.
• Jabłka premium – 10,81 zł/kg.

Jakie są ceny jabłek w warszawskim supermarkecie?

Tymczasem w supermarkecie jednej z działających w Polsce sieci handlowych w ostatnim tygodniu sierpnia sytuacja przedstawia się znacznie mniej optymistycznie. Rozpoczął się już sezon na jabłka, więc wydawałoby się, że oferta powinna być szeroka i atrakcyjna.

W rzeczywistości wybór jabłek – zarówno na wagę, jak i pakowanych – jest dość ograniczony, a ekspozycja bardzo niestaranna. To, co rzuca się w oczy, to przeciętna jakość owoców oraz liczne uszkodzenia. Taki towar nie zachęca do zakupu.

Jeżeli chodzi etykiety, ceny są dobrze widoczne, jednak w przypadku jabłek pakowanych cena za kilogram jest wydrukowana znacznie mniejszym, trudniejszym do odczytania rozmiarem czcionki. Trzeba przyznać, że łatwo zidentyfikować kraj pochodzenia i producenta owoców. Niestety poza jednym przypadkiem (Szampion) na etykiecie nie ma podanej nazwy odmiany, a jedynie typ (choć nie zawsze) i klasa jabłek, co zapewne niewiele mówi konsumentom. Nazwa odmiany jest widoczna dopiero na małej etykiecie w przypadku jabłek pakowanych lub na naklejkach umieszczonych na niektórych owocach dostępnych luzem. Mimo wczesnej pory i małego ruchu w sklepie owoce są pomieszane.

A jak kształtują się ceny? Za najtańsze jabłka zapłacimy 3,23 zł, za najdroższe 4,99 zł za kilogram. Trzeba podkreślić, że to ceny regularne, ponieważ tego dnia nie ma żadnej promocji na jabłka.

• Jabłka, typ nieznany, klasa I, Jonaprince – 3,23 zł za kg.
• Jabłka typ C, klasa II, Golden – 3,48 zł za kg.
• Jabłka typ B, klasa II, Red Prince – 4,49 zł za kg.
• Jabłka, typ nieznany, klasa I, Szampion – 4,86 zł za kg.
• Jabłka typ A, klasa I, Red Chief – 4,99 zł za kg.

Dlaczego konsumpcja jabłek w Polsce spada?

Jak pokazuje powyższe zestawienie, ceny jabłek w supermarkecie w Polsce są nieporównywalne do tych w Kanadzie, nawet jeżeli weźmie się pod uwagę stosunek średniego wynagrodzenia do ceny owoców w obydwu krajach. Oznacza to, że krajowi sadownicy wciąż uzyskują znacznie niższe stawki za jabłka niż producenci z Kanady czy ze Stanów Zjednoczonych. Ponadto jakość tych owoców w działających w naszym kraju sklepach wielkopowierzchniowych jest zauważalnie gorsza, podobnie jak ekspozycja towaru.

Czy to polscy sadownicy produkują jabłka kiepskiej jakości, czy też sieci handlowe oczekują owoców tanich, a więc przeciętnych? Organizacje branżowe wydają się zdziwione danymi, z których wynika, że w Polsce spada konsumpcja jabłek. Szukając odpowiedzi na pytanie, dlaczego tak się dzieje, wystarczy udać się na zakupy do supermarketu, by poznać jeden z powodów…