1/3 osób w rolnictwie to kobiety. Jakie są polskie rolniczki?

Współczesne polskie rolniczki to kobiety ambitne, dobrze wykształcone i aktywne społecznie. Jak wynika z najnowszych badań Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN oraz Fundacji Agro Women, angażują się w życie polityczne, biorą udział w protestach rolniczych. I czują dumę z wykonywanego zawodu.

Rola kobiet w sektorze rolnym jest kluczowa, jednak przez lata pozostawała w cieniu dominującej narracji o rolnictwie jako zawodzie zmaskulinizowanym. Tymczasem, na podstawie różnych danych statystyki publicznej wskazuje się, że w Polsce co trzecia osoba pracująca w sektorze rolniczym jest kobietą, a rolnictwo jest głównym źródłem utrzymania 11 proc. gospodarstw domowych w Polsce

– mówi dr hab. Monika Stanny, prof. PAN, dyrektorka Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.

Kim jest współczesna polska rolniczka?

Badanie przeprowadzone jesienią 2024 roku na próbie 600 kobiet pokazało, że większość polskich rolniczek prowadzi gospodarstwa średniej wielkości i ma wyższe wykształcenie. Panie są także aktywne społecznie. 28 proc. uczestniczyło w protestach rolniczych, 14 proc. należy do co najmniej jednej fundacji, a 7 proc. jest członkiniami organizacji rolniczych. Co trzecia kobieta działa w kole gospodyń wiejskich.

Największą grupę stanowią panie, które łączą pracę w gospodarstwie z inną działalnością zawodową – aż 36 proc. respondentek. Natomiast 30 proc. w pełni skupia się na prowadzeniu gospodarstwa rolnego.

Nie tylko mężczyzna wnosi ziemię do gospodarstwa

Powszechnie przyjęło się, że to mężczyzna jest właścicielem ziemi, jednak rzeczywistość wygląda inaczej. Wiele kobiet wnosi w małżeństwo własne grunty lub nawet gotowe gospodarstwa rolne.

Droga do gospodarstwa rolnego polskiej rolniczki, wbrew powszechnej opinii, nie prowadzi wyłącznie przez zamążpójście. Okazuje się, że połowa z nich wnosi w małżeństwo swoje ziemie albo nawet gospodarstwo

– podkreśla Monika Stanny.

Ponad połowa kobiet-rolniczek (58 proc.) deklaruje, że w pracy czuje się traktowana na równi z mężczyznami. Jednak część z nich wskazuje na marginalizację, szczególnie ze strony instytucji otoczenia biznesu – państwowych czy europejskich.

Czy polskie rolniczki są doceniane?

Choć kobiety stanowią kluczowy filar funkcjonowania gospodarstw rolnych, ich rola bywa niedoceniana. Wciąż pokutuje stereotyp, że to mężczyzna jest „prawdziwym” rolnikiem, a kobieta – „żoną rolnika”. 

Takie postrzeganie wpływa na ograniczenia w pełnym docenieniu roli kobiet w rolnictwie, mimo że ich praca jest często kluczowa dla funkcjonowania gospodarstw rolnych

– podsumowuje Monika Stanny.

Polskie rolniczki nie tylko zarządzają gospodarstwami, ale także aktywnie wpływają na rozwój rolnictwa i społeczności lokalnych. Ich rola w sektorze rolnym jest nieoceniona, a wyniki badań to potwierdzają.