Produkcja jabłek w Europie. Trendy i zmiany
Produkcja jabłek w Europie przechodzi stopniowe zmiany. Dotyczą one zarówno powszechnie uprawianych odmian jabłoni czy wprowadzania odmian klubowych, jak i metod produkcji. Również jeśli chodzi o inne owoce pestkowe czy miękkie, sytuacja powoli zmienia się.
Produkcja jabłek w Europie w ostatnich latach ma tendencje wzrostowe, natomiast produkcja gruszek pozostaje na podobnym poziomie. Więcej sadów jabłoniowych rośnie na Wschodzie, natomiast jest ich mniej na Zachodzie. Odmiana Golden Delicious stopniowo traci na znaczeniu, a rośnie rola Gali – choć proporcje różnią się pomiędzy krajami. Wielkość produkcji odmian Jonagold czy Elstar utrzymuje lub lekko wzrasta.
Tendencje w branży i na rynku
Liczba osób zajmujących się w Europie sadownictwem prawdopodobnie z czasem będzie malała (nawet o 60%) z powodu braku następców. Produkcja owoców będzie przesuwała się na wschód, gdzie koszty ziemi i produkcji są niższe. Natomiast na Zachodzie uprawiane będą głównie droższe odmiany klubowe.
Konsumenci w Europie Zachodniej coraz bardziej zwracają uwagę na bezpieczeństwo owoców. Preferują produkty bez pozostałości środków ochrony roślin i pochodzące ze zrównoważonej produkcji. Rośnie też popyt na owoce ekologiczne oraz gotowe do spożycia.
A jak wygląda sytuacja w poszczególnych krajach? Zapraszamy na podróż przez kontynent europejski i jego sady.
Produkcja jabłek w krajach Europy
W Niemczech produkcja jabłek rośnie, choć obserwuje się problem przemienności owocowania. Dominujące odmiany to Elstar, Jonagold i jego sporty, Golden Delicious, Gala, Braeburn oraz Szampion. W ostatnich latach pojawiło się wiele nowych nasadzeń śliwy i czereśni, ponieważ Niemcy dążą do samowystarczalności w produkcji owoców i uniezależnienia się od importu. Choć wcześniej brakowało nasadzeń odmian klubowych, sadownicy zaczynają się nimi interesować. Promowane są lokalnie uprawiane jabłka, widać też zainteresowanie produkcją ekologiczną.
W Austrii dość częsty problem stanowią wiosenne przymrozki i opady gradu, co wpływa na jakość owoców. Dodatkowo problemem bywa nadmiar wyprodukowanych jabłek. Sadownicy zaczynają skłaniać się ku uprawie winorośli oraz owoców jagodowych, w tym borówki wysokiej.
W Holandii zmniejsza się powierzchnia sadów jabłoniowych. Po likwidowanych sadach coraz częściej sadzi się grusze, głównie odmianę Konferencja, a powierzchnia tych upraw wzrasta. Jeśli chodzi o jabłonie, dominują odmiany Elstar i Jonagold, natomiast Golden Delicious i Boskoop zanikają.
W Belgii w uprawie jabłoni przeważa Jonagold i jego sporty. Wiele starszych sadów stopniowo przeznacza się do likwidacji. Nasadzenia odmian klubowych są znacznie mniejsze niż w innych krajach. Jeśli chodzi o grusze, dominuje Konferencja, a nadwyżki produkcji trafiają na eksport. Najlepiej radzą sobie sadownicy prowadzący własną sprzedaż, z kolei kooperatywy miewają trudności finansowe.
We Włoszech dominujące odmiany jabłoni to Golden Delicious, Galą czy Red Delicious. Popularność zyskują odmiany klubowe. Sadownicy coraz częściej decydują się na nowoczesne formowanie koron drzew, np. dwuprzewodnikowe typu bi-baum lub wieloprzewodnikowe, co pozwala obniżyć koszty pracy i poprawić jakość owoców. System Guyot, stosowany z myślą o mechanicznym zbiorze owoców, to tendencja widoczna w sadach towarowych.
We Francji zmniejsza się powierzchnia sadów jabłoniowych, głównie z powodu wysokich kosztów pracy. Popularne odmiany to Golden Delicious oraz Gala i jej sporty. Coraz częściej sadzone są odmiany odporne na parcha jabłoni, a także inne, mało znane poza Francją.
W Wielkiej Brytanii jabłka są produkowane głównie potrzeby rynku krajowego. Coraz bardziej popularne stają się odmiany o większej średnicy i wysokiej zawartości cukru. Zwiększa się też zróżnicowanie odmian jabłoni. Rośnie też powierzchnia nasadzeń czereśni, borówki wysokiej oraz innych jagodowych, uprawianych pod osłonami.